Het verschijnen van Technisch Bulletin 67B op 1 juli 2016 leidt tot veel vragen uit de markt. Reden voor Federatie Veilig Nederland het onderwerp verder uit te werken.
Download het Technisch Bulletin 67B
UPDATE 20 januari 2020
De VSI wil de kennis en ervaringen van onderhoud van sprinklertanks delen. Heeft u suggesties voor bijvoorbeeld het aanpassen van het Technisch Bulletin 67B (TB67B) of wellicht praktische informatie voor aanpassing van het draaiboek C-controle, efficiënter en effectiever onderhoud, stuur dan een mail naar john@eurosprinkler.org
UPDATE 23 juni 2017: harmonisatieafspraak 2017-01, zie ook de website van het CCV.
Informatiebijeenkomsten
Tijdens twee informatiebijeenkomsten, georganiseerd door CIBV en de sectie Sprinklertechniek (VSI), die plaatsvonden op 24 januari 2017 en 15 februari 2017 was er gelegenheid om mee te discussiëren over het onderwerp.
De presentaties van 15 februari 2017 kunt u hier downloaden.
De deelnemers krijgen een terugkoppeling op de gestelde vragen via de FAQ. De ruim 100 vragen welke we ontvingen zijn voorgelegd aan het Deskundigenpanel. Op deze pagina treft u de top 10 vragen met antwoorden.
Betrouwbare brandveiligheid
Sprinklers zijn er voor de veiligheid van personen en de bescherming van gebouwen en goederen. Ze moeten betrouwbaar zijn en op het cruciale moment goed functioneren. De hoge betrouwbaarheid van de installaties is een gevolg van goede ontwerp- en onderhoudsnormen en de kwaliteit van de installateurs. De normen zijn tot stand gekomen door meer dan 125 jaar onderzoek en testen. De effectiviteit van sprinklerinstallaties kan door onvolkomenheden in de watervoorziening worden beïnvloed. Reden voor de sectie Sprinklertechniek (VSI) een toelichting te geven op het Technisch Bulletin 67B dat per 1 juli 2016 van kracht is.
Constatering
In 2015 werd duidelijk dat geboute waterreservoirs niet altijd voldoende onderhouden en gecontroleerd werden. Een aantal incidenten met geboute tanks was aanleiding voor de Commissie van Belanghebbenden (CvB), opdracht te verstrekken aan de Deskundigenpanel VBB (werkgroep Watervoorziening), om maatregelen op te stellen en zo verdere incidenten te voorkomen. Het resultaat is Technisch Bulletin 67B met onder andere als doel, om helderheid te verschaffen rond het onderhoud en controle van geboute waterreservoirs. In de controlematrix van TB67B wordt bijvoorbeeld geëist, dat watertanks om de tien jaar leeg moeten, zodat groot onderhoud uitgevoerd kan worden en te zorgen dat de tank in nominale (betrouwbare) staat blijft. Deze zogenaamde type-C controle, heeft grote impact op de sprinklerinstallatie en bescherming van het gebouw, omdat het bluswater uit de tank moet en voorzorgsmaatregelen noodzakelijk zijn.
De VSI vindt het belangrijk dat eigenaren en beheerders van sprinklerinstallaties op de hoogte zijn van de conditie van hun installatie. Ook sprinklerinstallaties hebben een maximale levensduur. Niemand wil (eigenlijk) dat de sprinklerinstallatie ooit geactiveerd wordt vanwege een brand. Maar bij brand MOET de installatie werken. Alle test- en onderhoudswerkzaamheden zijn er op gericht, dat bij brand de installatie functioneert en de brand in ieder geval onder controle houdt. Preventief onderhoud is bedoeld om de installatie in nominale staat te houden en wordt door gecertificeerde installateurs uitgevoerd op basis van de voorschriften, ervaring en kenmerken van de specifieke installatie.
Iedere installatie heeft een maximale levensduur en is aan slijtage onderhevig. Dat geldt ook voor waterreservoirs en alle onderdelen die zich daarin bevinden. Zo zijn de metalen delen van de tankwand verzinkt en bovendien voorzien van coating of liner om de tank waterdicht te maken en tegelijk de sprinklertanks te beschermen.
Kwaliteit is een keuze
Sprinklertanks moeten voorzien zijn van een FM- of LPCB-keur. Bij aanschaf van een installatie zal mogelijk expliciet gekozen worden voor de uitvoering en het kwaliteitsniveau van de verschillende onderdelen en componenten van de sprinklerinstallatie. Die keuzes zijn van belang voor de levensduur en de onderhoudskosten van de installatie tijdens de gehele levensduur (TCO).
De VSI-leden willen opdrachtgevers ondersteunen bij advies, om de levensduur van de sprinklerinstallatie te optimaliseren. Er wordt in de sector samengewerkt om ervaringen te delen en om te zetten in adviezen en (wanneer nodig) in voorschriften. De VSI is van mening dat juist de opdrachtgever (meestal eigenaar of gebruiker) centraal moet staan bij het juist en tijdig uitvoeren van controle- en onderhoud. Het streven is om onverwachte tekortkomingen te voorkomen. Niemand is daarbij gebaat.
Onderhoud en controle
Onderdelen van het waterreservoir zoals coatings, liners, appendages antivortexplaten en de zinklagen hebben een maximale levensduur. Afhankelijk van het fabricaat en uitvoering van een waterreservoir is na een aantal jaren groot onderhoud noodzakelijk om het waterreservoir in nominale staat te houden. TB67B stelt dat de maximale periode 10 jaar bedraagt.
De Type A-, en B-controles helpen bij het vaststellen van de conditie van de installatie. Het Technisch Bulletin geeft aan dat Type A jaarlijks nodig is en Type B om de vijf jaar. Tijdens die laatste controle velt een gespecialiseerde duiker op basis van een checklist, training en ervaring een oordeel.
In het Technisch Bulletin 67B zijn de afkeurcriteria niet in details uitgewerkt. De sectie Sprinklertechniek heeft de fabrikanten en leveranciers van de geboute watertanks gevraagd om mee te werken aan uniforme gedetailleerde checklists met afkeurcriteria. Deze checklist zijn via deze website beschikbaar.
Werkwijze
Groot onderhoud van geboute waterreservoirs is niet nieuw. Het succesvol laten verlopen van met name controle-C is maatwerk. Dit dient planmatig te gebeuren, waarbij partijen zoals brandweer en verzekeraar betrokken zijn en er voorzorgsmaatregelen worden genomen. Dit is noodzakelijk, zodat het gebouw ook beschermd is wanneer er brand uitbreekt tijdens de werkzaamheden. VSI-leden kunnen de C-controle (het groot onderhoud) prima voor de opdrachtgever organiseren en uitvoeren, zodat de installatie weer snel in nominale (betrouwbare) staat is.
Draaiboek C-controle
Er zijn diverse mogelijkheden om te zorgen dat het onderhoud en de controle snel en effectief verloopt. De leden van VEBON-NOVB sectie Sprinklertechniek (VSI), hebben het initiatief genomen en samen met Brandweer Nederland, de verzekeraars en vertegenwoordigers van eigenaren/gebruiker een voorbeeld draaiboek op te stellen.
In overleg met de opdrachtgever worden de betrokkenen partijen geïnformeerd en mogelijk om toestemming gevraagd. Op basis van het voorbeeld draaiboek worden mogelijke maatregelen in kaart gebracht en voorstellen voorbereid en afgestemd. De opdrachtgever kan bijvoorbeeld een (tijdelijke) vermindering van opslag organiseren, waardoor de risico’s worden teruggebracht. Andere organisatorische maatregelen kunnen een brandwacht zijn, of tijdelijke voorzieningen voor de brandweerinzet tijdens de C-controle.
Technisch zijn er ook veel mogelijkheden, zoals een tijdelijke watervoorziening met of zonder pompsets. Met name die oplossing zorgt voor een minimale verstoring en maakt een brandwacht overbodig. Uiteraard dient in overleg met de tankfabrikant / leverancier de activiteiten voorbereid te worden. Ook reparaties van tekortkomingen die mogelijk naar voren komen kunnen worden voorbereid. Soms wordt gekozen voor totale vervanging van de tank omdat de herstelwerkzaamheden niet opwegen tegen de vervangingskosten. C-controle- en onderhoud van de waterreservoirs vraagt om maatwerk.
Bezwijkgevaar
Het is van groot belang dat de gevaarlijke tanks, dus degene met bezwijkkans zo spoedig mogelijk worden geïdentificeerd en aangepakt. Vaak kan een A-controle al uitsluitsel geven, met een B-controle kan definitief vastgesteld worden of sprake is van een bezwijkrisico. Alle installateurs van de sectie Sprinklertechniek hebben van de branchevereniging het advies ontvangen, om de inventarisatie bij haar opdrachtgevers zo spoedig uit te voeren en te handelen volgens TB67B.
Meeste gestelde vragen – FAQ
Tijdens de informatiebijeenkomsten van 26 januari en 15 februari 2016 ontving de sectie Sprinklertechniek ruim 100 vragen over het Technisch Bulletin. De vragen zijn door het deskundigenpanel VBB-systemen (onder verantwoordelijkheid van de Commissie van Belanghebbenden Brandbeveiliging) beantwoord in de top 10 van vragen.
1. Wat is de definitie van “reservoir” in het TB?
Een gesloten, ondergrondse of bovengrondse, watervoorraad met beperkte inhoud.
2. Geldt het TB voor alle reservoirs?
Ja, maar gezien een aantal incidenten met geboute stalen tanks, gelden voor deze tanks bijzondere aandacht voor de resterende constructieve sterkte.
3. Gelden alle controles uit het TB voor alle reservoirs?
– Voor geboute stalen tanks gelden de controles A, B en C.
– Voor gelaste stalen tanks gelden de controles A en B. Voor de C-controle in de matrix moet dan worden gelezen B. (harmonisatiebesluit 2017-01 dd 23 juni 2017)
– Voor waterreservoirs geconstrueerd van beton, welke hun water dichtheid ontlenen aan de beton kwaliteit, en dus niet zijn voorzien van een liner of coating, gelden de controles A en B. Voor de C controle moet worden gelezen B. (harmonisatiebesluit 2017-01 dd 23 juni 2017)
4. Dienen de antivortexplaat, wakbak, etc. ook niet te worden gecontroleerd op deugdelijkheid van de bevestiging bij een B-controle?
Ja, deze moeten gecontroleerd (dit is een omissie in de TB).
5. Waarom moet bij een C-controle het reservoir leeg gemaakt worden?
Een reservoir moet leeg gemaakt worden om het onderhoud uit te kunnen voeren.
6. We halen de in het TB genoemde termijn niet van de C-controle. Wat zijn hiervan de consequenties?
Als er niet of niet tijdig conform de C-controle van TB 67B onderhoud is uitgevoerd aan het waterreservoir is de inspectie-instelling verplicht om een “nee-“conclusie op te nemen in het inspectierapport, tenzij er een door eigenaar/gebruiker opgesteld Plan van Aanpak beschikbaar is dat de instemming heeft van het bevoegd gezag en (of) de verzekeringsmaatschappij. In het Plan van Aanpak moeten minimaal zijn opgenomen: een analyse van de conditie van de tank; een daarop gebaseerde uitwerking van de te treffen maatregelen en het daarbij behorend tijdpad waarin de C-controle is opgenomen. Zie ook ad 6 en 7 harmonisatiebesluit.
| AANVULLING (harmonisatiebesluit 2017-01 dd 23 juni 2017) |
|---|
Er hoeft op dit punt geen afwijking te worden vastgesteld als wordt voldaan aan de volgende twee voorwaarden:
Dit uitstel mag slechts éénmaal worden toegepast!! |
7. Tijdens het uitvoeren van de controle aan de tank wordt de tank afgekeurd. Hoeveel tijd krijgt een opdrachtgever voor herstellen van een gebrek?
Afkeur betekent dat er eerst onderhoud moet worden verricht. Het is de verantwoordelijkheid van de gebruiker/eigenaar om te zorgen voor een Plan van Aanpak om het waterreservoir weer in functionele staat te krijgen. Het Plan van Aanpak behoeft de instemming van het bevoegd gezag en (of) de verzekeringsmaatschappij. Het Plan van Aanpak moet bevatten: een analyse van de conditie van de tank en de reden van afkeur, de maatregelen die de gebruiker/eigenaar treft, en het tijdpad voor uitvoering en afronding van het onderhoud.
8. Hoe moet worden omgegaan met de brandbeveiliging, van de gebouwen aangesloten op het reservoir, tijdens een B of C-controle?
Er dient in gezamenlijk overleg met de betrokken partijen een Plan van Aanpak te worden opgesteld. In dit Plan van Aanpak dienen de vereiste maatregelen te worden opgenomen in relatie tot de afgeleide doelstellingen. Alvorens de controle uit te voeren dient het Plan van Aanpak door de betrokken partijen te worden goedgekeurd.
(VEBON-NOVB heeft met de Brandweer Nederland, de verzekeraars en vertegenwoordiger van eigenaar/gebruikers een draaiboek uitgewerkt)
9. Hoe moet worden omgegaan met een bestaand UPD, PvE of BdB waarin wordt vermeld dat onderhoud conform bijvoorbeeld NFPA 25 wordt uitgevoerd en waarin geen verwijzing naar dit Technische Bulletin 67B is opgenomen?
Dit Technisch Bulletin geldt voor alle sprinklerinstallaties (VBB-systemen).
10. Waarvoor zou je nog een tank volledig leeg laten lopen, als je met duikonderzoek kan aantonen dat er geen lekkages of roest zit op waterlijn.
Er moet onderhoud worden gepleegd aan de tank.
11. Moeten waterreservoirs volgens TB 67B vaker worden onderhouden dan volgens de normen?
Antwoord: Bij onderhoud aan geboute stalen waterreservoirs volgens de normen komen alle punten aan bod die in TB 67B staan, waaronder de frequentie van het onderhoud. Met andere woorden: de frequentie van het onderhoud aan het geboute stalen waterreservoir wordt bepaald door de normen, niet door TB 67B.
12. Mijn sprinklerinstallatie is 7 jaar oud en er is sinds de bouw geen B-controle geweest van het waterreservoir, moet die op basis van TB 67B alsnog?
Antwoord: De B-controle moet alsnog worden uitgevoerd (of de C-controle moet naar voren worden gehaald).
Een waterreservoir dat in 2018 7 jaar oud is, is in gebruik genomen toen TB 67A van kracht was. Daarin was 5-jaarlijkse inwendige inspectie voorgeschreven. Gebleken is dat de markt TB 67A vrijblijvend heeft gehanteerd. Er is daardoor in het onderhoud van geboute stalen waterreservoirs een achterstand ontstaan. Daarom is TB 67A per 1 juli 2016 vervangen door TB 67B. Hiermee wordt de achterstand in het onderhoud ingehaald.
| Harmonisatieafspraak 2017-01 dd 23 juni 2017: |
|---|
| Het blijkt praktisch niet mogelijk om tijdig bij alle waterreservoirs waarvoor dat nodig is onderhoud uit te voeren bij een leeg waterreservoir. Het doel van onderhoud is om vast te stellen wat de inwendige staat is van het waterreservoir en de noodzakelijke handelingen voor onderhoud uit te voeren. Idealiter wordt het onderhoud uitgevoerd bij een leeg waterreservoir (C-controle volgens TB 67B). Indien dit niet tijdig uitvoerbaar is, is het toegestaan om te volstaan met onderhoud met een B-controle volgens TB 67B. Indien de B-controle uitwijst dat de inwendige staat van het waterreservoir geen aanleiding geeft tot onmiddellijke actie kan onderhoud met de C-controle worden uitgesteld, indien een plan van aanpak is opgesteld dat waarborgt dat onderhoud van het lege waterreservoir met de C-controle tijdig is uitgevoerd.
Inwendige staat van geboute tanks |
